Profielrailgeleiding, voorkom machine-uitval!

10 TIPS BIJ GEBRUIK VAN PROFIELRAILGELEIDINGEN

De toepassingen van profielrailgeleidingen zijn eindeloos. Vaak zitten ze in machines als onderdeel van een lineaire eenheid. Het niet (goed) functioneren van een profielraigeleiding resulteert meteen in machine-uitval of op z’n minst in een lagere productie. Om de kans op onvoorziene kosten zo klein mogelijk te houden delen wij hieronder 10 tips om zo lang en zo optimaal mogelijk gebruik te maken van uw lineaire geleiding.

1. Voer (regelmatig) onderhoud uit

Wanneer men te weinig of zelfs helemaal geen onderhoud uitvoert, kan dit leiden tot machine-uitval. Meestal slaat men dit over omdat men niet of slecht bekend is met de verplichte onderhoudsintervallen. Omdat onderhoud vaak vraagt om tijdelijke stilstand van de machine, is men snel geneigd het over te slaan. Dit is echter wel een stilstand van korte duur op een tijdstip die u het beste uitkomt. Echte machine-uitval komt altijd ongelegen en duurt meestal ook veel langer.
Goed om te weten is dat wanneer u de productie van de machine verhoogd, er ook vaker onderhoud gedaan moet worden.
Smering en visuele controle zijn ook belangrijk. Bij visuele controle kunt u denken aan tekenen van overmatige slijtage, controle van afdichtingen, vervuiling en natuurlijk de bevestigingspunten.
Een ander belangrijk punt is dat er bij het samenstellen van de machine rekening wordt gehouden met het onderhoud van de profielrailgeleidingen. Bijvoorbeeld waar de smeernippel geplaatst wordt.

2. Gebruik de juiste smering

Het belangrijkste doel van smering is het verminderen van wrijving tussen 2 oppervlakken. Bij een profielrailgeleiding is voldoende smering (meestal smeervet) goed te zien. Er zit dan namelijk een opgehoopt ‘vetrandje’ aan de uiteinden van de slag van de profielrail. Door deze smering neemt de slijtage af en worden de eventuele slijtage-oppervlakken beschermd tegen corrosie.
Naast voldoende smering is belangrijk om te weten:

• hoe hoog de snelheid van bewegen is
• wat de slaglengte is
• wat de belasting is
• in welke omgeving de profielrailgeleiding gebruikt wordt

Denk bij omgeving aan bijvoorbeeld de voedingsmiddelenindustrie, offshore en cleanrooms.
Naast voldoende smering en omgevingsfactoren is de levensduur van het smeervet ook van belang. Het smeervet moet ook regelmatig vervangen worden om zijn optimale smeereigenschappen te behouden. Ook als er nog voldoende smeervet aanwezig is.

3. Zorg voor een nauwkeurige uitlijning

Een profielrailgeleiding heeft minimale toleranties. Hierdoor moeten profielrailgeleidingen in een multi-profielrailgeleidingen configuratie zoveel mogelijk parallel worden gemonteerd. Indien dit niet goed gebeurt gaan de loopwagens zwaarder lopen en worden deze ongelijk belast. Een profielrailgeleiding is niet erg vergevingsgezind met betrekking tot een niet 100% parallelle montage. Een loopwielgeleiding en een kogelbusgeleiding zijn dit meer.
Met betrekking tot parallelle montage zijn er 3 aandachtspunten:

Monteer de profielrail altijd op exact dezelfde hoogte.

Profielrailgeleidingen moeten over de volle lengte op precies dezelfde afstand van elkaar gemonteerd worden.

Profielrailgeleidingen moeten waterpas ten opzichte van elkaar gemonteerd worden.

4. Houd rekening met tijdelijke overbelasting

Ook belangrijk voor het voorkomen van machine-uitval is het rekening houden met tijdelijke overbelasting. Zo moet men bij het ontwerpen van de machine rekening houden met:

• de krachten die vrijkomen tijdens een noodstop of een machinecrash
• de trillingen die ontstaan tijdens het functioneren van de machine

Houd bij het bepalen van de bouwgrootte van de profielrailgeleiding dus rekening met de statische veiligheidsfactoren (fs) van de radiale belasting en momentbelasting. 

5. Houd rekening met vervuiling

Houd rekening met de vervuiling die plaatsvindt in de profielrailgeleiding. De plaats waar vervuiling optreedt is het meest merkbaar in het dichtlopen van de omloopkanalen van de kogelomloopwagen. 
Ook kan het zijn dat het vuil in de profielrail ‘gewalst’ wordt. Hierdoor ontstaat een soort ‘materiaalmoeheid’ waardoor alles eerder slijt. Meestal is een verkeerde keuze van het soort geleiding de oorzaak hiervan. De loopwielgeleiding wordt vaak gebruikt in de vuilere werkomgevingen. Als dit niet mogelijk is dan zijn er een aantal oplossingen voor de profielrailgeleidingen:

• Een loopwagen die ook aan de binnenzijde voldoende bescherming biedt. Zo kan het vuil niet in de omloopkanalen terechtkomen.
• Een goede frontafdichting. Dit zorgt ook voor bescherming.
• Opzetafdichtingen en vuilschrapers.
• Balgen plaatsen over de profielrail.

​6. Kies voor de juiste profielrailgeleiding en/of voorspanning

De keuze van een profielrailgeleiding met kogels of rollen hangt af van de machine. Profielrailgeleidingen met kogels zijn geschikt voor hogere snelheden. Rollen zijn juist meer geschikt voor het opvangen van kortstondige piekbelastingen en torsiemomenten onder een hoge belasting.  Het is ook belangrijk om met de juiste voorspanning te werken, zowel bij de kogels als bij de looprollen. Dit is afhankelijk van de belasting en de stabiliteit. Overbelasting komt ook voor als tijdens het gebruik van de machine de snelheden toenemen ten opzichte van waar rekening mee is gehouden tijdens de ontwerpfase.

7. Houd rekening met eventuele reinigingsmiddelen

In onder andere de voedingsmiddelenindustrie wordt vaak gebruik gemaakt van reinigingsmiddelen. Houd hier van tevoren rekening mee bij het uitkiezen van een lineaire geleiding. Er moeten in dit geval namelijk speciale smeervetten gebruikt worden. Ook bij de afdichtingen en materiaalkeuze moet u rekening houden met het gebruik van reinigingsmiddelen om machine-uitval te voorkomen. Geef bij het opvragen van een offerte uw toepassingsgebied aan.

8. Houd rekening met een te hoge werktemperatuur

Deze kan ontstaan door omgevingsfactoren (productie en/of machines etc.) en door een combinatie van verkeerde smeermiddelen icm een te hoge voorspanning met een te korte slag.
Bij een slag minder dan 3x de wagenlengte en een hoge voorspanning ontstaat er warmte ontwikkeling. Hierdoor krijgt de profielrail te weinig smering en kan hij zijn warmte dan onvoldoende kwijt. Als gevolg hiervan kunnen onderdelen gaan uitzetten waardoor de kogels in de kogelomloopwagen slechter gaan functioneren of zelfs vast komen te zitten.
Belangrijk is ook warmte bij verticale (Z en Y-as) toepassingen. Door warmte kunnen de smeervetten naar beneden zakken waardoor bovenin te weinig smering ontstaat.
Naast het gebruik van het juiste smeermiddel is het ook belangrijk om de smeernippel op het hoogste punt te zetten en e.v. meerder smeernippels aan te brengen. Dit in combinatie met ongeveer 50% extra smeermiddel zal in de meeste gevallen toereikend zijn en machine-uitval voorkomen.

9. Overschrijd de maximale snelheid niet

Alle profielrailgeleidingen hebben een maximale snelheid. Verschillende merken hebben vaak een verschillende maximale snelheid. Bij hoge snelheden is het belangrijk dat de juiste voorspanning en de juiste smeermiddelen/onderhoud worden toegepast. Als men de maximale snelheden overschrijdt of bovenstaande niet correct toepast, kunnen kogels gaan slippen. Hierdoor gaat het smeermiddel slechter smeren of zelfs verbranden. Dit leidt meestal tot vervuiling, waardoor de geleiding meestal niet goed meer functioneert.
Gaat u een profielrailgeleiding gebruiken met hoge snelheden? Neem contact met ons op. Onze adviseurs denken graag met u mee. 

10. Zorg voor een stijve basis

Zorg dat de profielrailgeleiding een voldoende stijve basis heeft. Als de geleiding op een onvoldoende stijve basis gemonteerd wordt, krijgt hij te maken met extra belastingen. Bijvoorbeeld statische en dynamische trillingen. Dit veroorzaakt extra slijtage en materiaalmoeheid. Dat kan betekenen dat de machine niet meer werkt binnen de opgegeven toleranties en de positionering niet nauwkeurig genoeg is waardoor er ook weer machine-uitval ontstaat .

Conclusie

Voor een goed functionerende profielrailgeleiding is het belangrijk om alle omstandigheden te onderzoeken waaronder de profielrailgeleiding moet functioneren. Bekijk ook eens de alternatieven zoals een loopwielgeleiding en een kogelbusgeleiding.

Alleen een keuze baseren op prijs kan ervoor zorgen dat uw profielrailgeleiding vroegtijdig uitvalt. Baseer daarom uw keuze op technische eigenschappen en wat er daadwerkelijk nodig is voor de toepassing. Hierbij kan de TCO (Total Cost of Ownership – de levensduurcyclus) positief opvallen.

Het is ook belangrijk om elke keer te onderzoeken welke geleiding het beste voor de applicatie gebruikt kan worden. Men gebruikt vaak dezelfde geleiding ‘omdat we die altijd gebruiken’. Hierdoor gebruikt men vaak een te dure geleiding. Wilt u graag advies hierover? Neem dan contact met ons op. Door ons vroegtijdig bij uw project te betrekken maakt u gebruik van onze praktijkervaring.